Şivlilik ne zaman ve nasıl kutlanır? Şivlilik nedir? Hangi şehirlerde kutlanır? Etkinliğin ismi nerden gelmektedir? Gelenekleri nelerdir?
Şivlilik nedir?
Şivlilik, Konya ilinde her yıl Regaip Kandili’nin gündüz saatlerinde çocukların mahallelerindeki evleri dolaşarak çerez topladıkları sosyal ve kültürel bir etkinliktir.
Şivlilik etkinliğinin isme nerden gelmektedir?
Şivlilik etkinliğinin ismi çeşitli kaynaklarda doğa olayları örneğin kuş ötüşü ve yerel anlatılara göre ise yağda kızaran hamur sesi olarak belirtilmektedir.
Etkinliğin ortaya çıkışı ise islam kültüründe yer alan anlatılarla Hz. Muhammed’in doğumu ile bağlantılı yiyecek/çerez dağıtma, hediye verme geleneğine dayandırılır.
Şivlilik ne zaman kutlanmaktadır?
Osmanlı dönemi öncesinden bugüne dek uzanan en eski dini geleneklerden biri olan “Şivlilik” kutlamaları, Regaib Kandili’nden bir gün önce başlamaktadır.
Şivlilik nasıl kutlanmaktadır?
Şivlilik, Konya ilinde her yıl Regaip Kandili’nin gündüz saatlerinde çocukların mahallelerindeki evleri dolaşarak çerez topladıkları kültürel bir etkinliktir.
Günümüzde, yerel idareler bu kültürel mirası korumak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.
Şivlilik hangi şehirlerde kutlanmaktadır?
Şivlilik geleneği yalnızca Konya şehrine özgü bir gelenek olmakla birlikte yüzyıllardır eskimeyen gelenek günümüzde de halen büyük bir coşku ile kutlanmaktadır.
Şivlilik gelenekleri nelerdir?
Fener alayı etkinliklerinde ateş üzerinden atlama, fener yakma ve ertesi gün çocukların mani okuyarak ev ev gezip çerez toplaması geleneği günümüze kadar devam etmektedir.
Çocuklar, Regaib Kandili günü sabah erkenden maniler okuyarak, mahallede kapı kapı dolaşıp şeker ve çikolata toplar.
Ayrıca şivlilik gününde komşulara pişi, haşhaşlı veya tahinli çörek gibi ürünler, çocuklara ise kuru üzüm, leblebi, kurutulmuş meyve veya gofret, çikolata gibi ürünler dağıtılmaktadır.
Günümüzde, yerel idareler bu kültürel mirası korumak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.
Akşam namazından sonra çocuklar, anne-babalarıyla beraber sokaklara çıkarak, mahalle büyüklerinin uygun bir alanda ateş yakmasını bekler.
Yakılan ateşin etrafında toplanan çocuklardan bazıları ateşin üzerinden atlar ve bu eğlence ve kutlamalar gecenin ilerleyen saatlerine kadar devam eder.
Şivlilik manilerine örnekler nelerdir?
1.
“Şivli şivli şişirmiş
Erken kalkan pişirmiş
İki çörek bir börek
Bize namazlık gerek
Şivliliiiiiiiiik…”
2.
“Tesbihimin mercanı
Nereden aldın bu canı
Meram’daki bağları alır satar harcarım
Ali’m şaşırttın beni beni
Aşka düşürdün beni beni.”
3.
“Şivli şivli şişirdi, erken kalkan pişirdi
İki çörek, bi börek bize şivlilik gerek