Risperdal nedir? Risperdal 1 mg yan etkileri, ne işe yarar? Hangi durumlarda kullanılmaz veya dikkatli kullanılmalı? Hamilelikte kullanımı nasıldır?
RİSPERDAL 1 mg nasıl alınır?
Ağız yoluyla alınır.
RİSPERDAL Etkin madde
Her 1 ml oral çözelti 1 mg risperidon içerir.
RİSPERDAL Yardımcı maddeler
Tartarik asit, benzoik asit, sodyum hidroksit, saf su
RİSPERDAL nedir?
RİSPERDAL etkin madde olarak 1 mg risperidon içeren ve ruhsah bozukluk için kullanılan bir ilaçtır.
RİSPERDAL antipsikotikler olarak adlandırılan ve bir çeşit ruhsal bozukluk (psikoz) durumunda kullanılan ilaç grubuna dahildir.
RİSPERDAL ne için kullanılır? RİSPERDAL ne işe yarar?
RİSPERDAL aşağıdaki durumların tedavisinde kullanılmaktadır.
- Halüsinasyon (olmayan bir şeyi görmek, işitmek veya hissetmek),
- kuruntu,
- zihin karışıklığı,
- saldırganlık,
- aşırı şüphecilik (paranoya),
- duygusal ve sosyal çekingenlik gibi düşünce,
- duygu ve/veya davranışlarınızı etkileyen durumların tedavisinde kullanılır.
- RİSPERDAL, ayrıca bu durumdaki kişilerin hissettiği ruhsal çöküntü, suçluluk duygusu, endişe ve gerginlik gibi belirtileri azaltır.
- Bozulan ruhsal durumun dengelenmesi için kullanılır [ani gelişen ve uzun süreli rahatsızlıklarda; bipolar bozuklukta (ruhsal durumdaki zıt yönlü değişiklikler) gözlenen taşkınlık nöbeti belirtilerinin kontrol altına alınmasında;
- agresif veya diğer yıkıcı davranışların ön planda olduğu davranış ve diğer yıkıcı davranış bozukluklarının tedavisinde;
- çocuklarda ve ergenlerde otistik bozukluğa bağlı huzursuzlukların (agresif belirtiler, kendine zarar verme, öfke nöbetleri, ani duygu durum değişiklikleri) tedavisinde].
Hangi durumlarda RİSPERDAL kullanılmamalıdır?
Eğer:
Risperidon veya RİSPERDAL’in bileşiminde bulunan yardımcı maddelerden herhangi birine karşı (yardımcı maddeler listesine bakınız) alerjiniz var ise
Uzamış QT sendromu (kalpte ciddi aritmilere ve ani ölümlere yol açabilen bir durum) veya Torsades de Pointes (yaşamı tehdit eden düzensiz kalp ritmi) hastasıysanız RİSPERDAL’i kullanmayınız.
Hangi durumlarda RİSPERDAL dikkatli kullanılmalıdır?
Kalbinizde bir sorun var ise. Örneğin düzensiz bir kalp ritmi veya kan basıncınızda (tansiyon) düşüklük olabilir, ya da kan basıncı ilaçları kullanıyor olabilirsiniz.
RİSPERDAL kan basıncınızda düşüklüğe sebep olabilir. İlaç dozunuzun ayarlanması gerekebilir.
Sizde inmeye yol açabilecek herhangi bir durum var ise. Bunlar yüksek kan basıncı, kalp-damar hastalıkları ya da beyin dolaşımında bozukluk gibi durumlardır.
Daha önceleri diliniz, ağzınız veya yüzünüzde sizin isteğiniz dışında hareketler olduysa.
Daha önceden Nöroleptik Malign Sendrom denilen bir hastalığı geçirdiyseniz.
Bu hastalığın belirtileri arasında, ateş, kaslarda sertleşme, terleme ya da bilinç kaybı yer almaktadır.
Parkinson Bunama hastalığı veya bunama var ise
Geçmişte beyaz kan hücreleri sayısında azalma saptanmış ise (bu durum bazı ilaçların kullanılmasına bağlı olabilir ya da başka bir nedene bağlı olabilir).
Diyabetiniz (şeker hastalığı) veya diyabet gelişmesi riskiniz var ise
Kalp veya kan damarları hastalığınız veya beyin kan damarları ile ilgili hastalığınız var ise
Epilepsi (Sara hastalığı) veya Parkinson Hastalığınız var ise
Eğer erkek iseniz ve uzun süren ya da ağrılı olan bir sertleşme (ereksiyon) geçirdiyseniz
Vücut sıcaklığınızı kontrol etmede güçlük yaşıyorsanız ya da vücudunuz çok sıcaksa
Kalp krizi veya geçici iskemik atak (beyine kan akışının geçici olarak azalması) geçirdiyseniz
Karaciğer veya böbrek hastalığınız var ise
Kanınızdaki prolaktin hormonu miktarı fazla ise veya muhtemel bir prolaktine bağlı tümörünüz var ise
Sizde veya ailenizden herhangi birinde kan pıhtılaşması öyküsü var ise (antipsikotikler kan pıhtısı oluşumu ile ilişkilendirilmektedir)
Normal gece uykusundayken kısa periyotlarda nefes durması (uyku apnesi olarak ifade edilir) durumu yaşıyorsanız veya yaşadıysanız ve aldığınız ilaçlar normal beyin aktivitelerini yavaşlatıyorsa (depresanlar).
RİSPERDAL’in yiyecek ve içecek ile kullanılması
RİSPERDAL’i yemeklerden önce veya yemeklerden sonra kullanabilirsiniz.
RİSPERDAL’i alkol ile birlikte kullanmayınız.
RİSPERDAL ve Hamilelik
İlacı kullanmadan önce doktorunuza veya eczacınıza danışınız.
Eğer hamile iseniz ya da hamile olmayı planlıyorsanız bu ilacı almadan önce tavsiyeleri için doktorunuza veya eczacınıza danışınız.
Eğer hamileliğinizin son üç ayında RİSPERDAL kullandıysanız, yeni doğanlarda doğumu takiben şiddeti değişebilen titreme, kaslarda gerginlik ve gevşeme, uyku hali, huzursuzluk, solunum sıkıntısı veya beslenme bozuklukları
görülebilir.
Eğer bebeğiniz bu semptomların herhangi birini geçirirse, doktorunuzla iletişim kurunuz. RİSPERDAL “prolaktin” hormon seviyenizi yükseltebilir ve bu üreme yeteneğini(fertilite) etkileyebilir.
Tedaviniz sırasında hamile olduğunuzu fark ederseniz hemen doktorunuza veya eczacınızadanışınız.
Emzirme
İlacı kullanmadan önce doktorunuza veya eczacınıza danışınız.
RİSPERDAL’i emzirme döneminde doktorunuz kesin gerekli olduğuna karar vermediğisürece kullanmayınız.
RİSPERDAL Araç ve makine kullanımı
RİSPERDAL tedavisi sırasında baş dönmesi, yorgunluk ve görme problemleri ortaya çıkabilir.
Doktorunuzla bu konuda konuşmadan önce araç ve makine kullanmayınız.
RİSPERDAL nasıl kullanılır?
Doktorunuz RİSPERDAL ile tedavinizin ne kadar süreceğini ve hangi dozda çözelti almanız gerektiğini size anlatacaktır.
Her zaman doktorunuzun tavsiyelerine tam olarak uyunuz.
Tedavinizi kendi kendinize kesmeyiniz ve uzatmayınız.
Eğer RİSPERDAL’i nasıl almanız gerektiği konusunda emin değilseniz mutlaka doktorunuza veya eczacınıza danışınız.
RİSPERDAL’in günlük dozu, hastalığınıza bağlı olarak, 0,50 miligram ila 6 miligram arasında değişir.
Doktorunuzun talimatına uyunuz.
Uygulama yolu ve metodu
Ağız yoluyla çay ve alkol dışında bir içeceğe karıştırılarak kullanılır.
RİSPERDAL’i yemeklerden önce veya yemeklerden sonra kullanabilirsiniz.
RİSPERDAL Çocuklarda kullanımı
Şizofrenide
18 yaşın altındaki çocuklarda ve gençlerde kullanımı tavsiye edilmez.
Bipolar manide
18 yaşın altındaki çocuklarda ve gençlerde kullanımı tavsiye edilmez.
Yıkıcı davranış bozukluklarında
50 kg’nin altında olan hastalar
Başlangıç dozu olarak günde bir defa 0,25 mg önerilir.
Bu doz gerektiğinde, en fazla gün aşırı olmak kaydıyla 0,25 mg’lık dozlarla arttırılabilir.
Genelde idame doz 0,25 mg ile 0,75 mg arasındadır.
50 kg veya üzerinde olan hastalar
Başlangıç dozu olarak günde bir defa 0,50 mg önerilir.
Bu doz gerektiğinde, en fazla gün aşırı olmak kaydıyla 0,50 mg’lık dozlarla arttırılabilir.
Genelde idame doz 0,50 mg ile 1,5 mg arasındadır.
5 yaşın altındaki çocuklarda kullanımına dair yeterli deneyim yoktur.
Davranış bozukluğu olan hastalarda tedavi süresi 6 haftadan daha fazla olmamalıdır.
Otizmde
Çocuklar ve ergenler için otizmde önerilen günlük doz 20 kg’ın altındaki hastalar için günde 0,25 mg, 20 kg ve üstündeki hastalar için ise günde 0,50 mg’dır.
RİSPERDAL Yaşlılarda kullanımı
Şizofreni
Başlangıç dozu genelde günde iki defa 0,50 mg olarak önerilir.
Doktorunuz tarafından kullandığınız doz günde iki defa 1 mg’dan 2 mg’a aşamalı olarak arttırılabilir.
Mani
Başlangıç dozu genelde günde iki defa 0,50 mg olarak önerilir.
Tedaviye nasıl yanıt aldığınıza bağlı olarak doktorunuz tarafından kullandığınız doz günde iki defa 1 mg’dan 2 mg’a aşamalı olarak arttırılabilir.
Doktorunuz tarafından hangi dozda kaç tablet almanız gerektiği belirtilecektir.
RİSPERDAL yan etkileri nelerdir?
Risperdal Ciddi yan etkiler
- Özellikle bacaklarınızda şişme, ağrı ve kızarıklık olursa. Bu durum, damar içerisinde pıhtı oluşmasının belirtileri olabilir. Bu pıhtı, damar içerisinde akciğere kadar gidebilir ve göğüs ağrısı ve solunum güçlüğü yapabilir.
- Bunamanız varsa ve kısa bir süre için bile olsa, akli durumunuzda ani bir değişiklik, yüz, kol ve bacaklarınızda, özellikle tek taraflı ani bir zayıflık ya da uyuşukluk veya konuşma bozukluğu fark ederseniz.
Bunlar bir inmenin belirtileri olabilir. - Ağız, burun, gözler ve cinsel organların içinde ve çevresinde başlayıp vücudun diğer bölgelerine yayılabilen kabarcıklar ve soyulma ile birlikte şiddetli veya yaşamı tehdit eden döküntü (Stevens-Johnson sendrom / toksik epidermal nekroliz).
- Ateş, kaslarda sertleşme, terleme ya da bilinç kaybı geçirirseniz. Bunlar “Nöroleptik Malign Sendrom” denilen bir hastalığın belirtileri olabilir.
- Eğer erkek iseniz ve uzun süren ya da ağrılı olan bir sertleşme geçirirseniz. Bu duruma “priapizm” adı verilir.
- Diliniz, ağzınız veya yüzünüzde sizin isteğiniz dışında ritmik hareketler oluyorsa. Bu durum risperidonun kesilmesini gerektirebilir.
- Ateş, ağızda şişkinlik, yüz, dil ve dudaklarda şişlik, nefes darlığı, kaşıntı, ciltte oluşan kızarıklıklar, bazen düşük kan basıncı ile karakterize alerjik reaksiyonlar olabilir.
- Tardif diskinezi: Bu durum özellikle yüz, ağız ve dilinizde, isteğiniz dışında gelişen ritmik hareketler anlamındadır. Doktorunuza hemen iletmeniz gereklidir, çünkü RİSPERDAL’ in kesilmesi gerekebilir.
- Bunların hepsi çok ciddi yan etkilerdir.
Çok yaygın yan etkiler
- Uykuya dalmada veya uykuyu sürdürmede güçlük
- Parkinsonizm: Bu durumun belirtileri şunlardır: Hareketlerde yavaşlama veya bozulma, kaslarda sertlik veya gerginlik hissi (düzgün hareket edememenize sebep olur), hatta bazen bir hareketin aniden donması ve sonra yeniden başlaması, yavaş ve ayaklarını sürüyerek yürüme, istirahat esnasında titremeler, tükürük artışı veya ağızda sulanma, yüzdeki olağan ifadenin kaybı
- Uykulu hissetme, tepkinin azalması
- Baş ağrısı
- Yaygın yan etkiler
- Akciğer enfeksiyonu (pnömoni), göğüs enfeksiyonları (bronşit), soğuk algınlığı belirtileri,
sinüs iltihabı (sinüzit), idrar yolu iltihabı, kulak enfeksiyonu, grip geçiriyor gibi hissetme - Prolaktin adındaki bir hormonun kan seviyelerini arttırır. Bu durum belirti verebilir ya da vermeyebilir.
- Belirtiler yaygın değildir ve şunlar görülebilir; erkeklerde memelerde şişme, ereksiyon olmasında ya da sürdürmede zorluk, cinsel istek azalması veya başka cinsel işlev bozuklukları; kadınlarda meme rahatsızlığı, memelerden süt sızması, adet periyodunun gecikmesi veya adet düzeniyle ilgili diğer problemler veya fertilite (kısırlık) problemleri.
- Kilo alma, iştah artışı, iştah azalması
- Uyku bozuklukları, sinirlilik, depresyon, korku ve endişe hali, uykusuzluk
- Distoni: Bu durum yavaş veya sürekli istemsiz kas kasılması anlamındadır. Vücudun herhangi bir bölümünde görülebilir ve anormal bir duruşa neden olabilir. En çok yüz kaslarında görülür ve göz, ağız, dil ve çenede anormal hareketler ile sonuçlanır.
- Baş dönmesi
- Diskinezi: Kasların istek dışı hareketleri anlamındadır. Bu hareketler tekrarlayıcıdır ve
kasılma, burulma ya da seğirme şeklinde ortaya çıkar. - Titreme
- Bulanık görme, gözde iltihap (kızarık göz)
- Kalbin hızlı atması, kan basıncının yükselmesi, nefes darlığı
- Boğaz ağrısı, öksürük, burun kanaması, burun tıkanıklığı
- Karın ağrısı, karında huzursuzluk, kusma, bulantı, kabızlık, ishal, hazımsızlık, ağız kuruluğu, diş ağrısı
- Deri döküntüleri, cilt kızarıklığı
- Kaslarda spazmlar, kemik ya da kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrısı
- İdrar kaçırma
- Vücutta, kollarda ya da bacaklarda şişmeler, ateş, göğüs ağrısı, halsizlik, bitkinlik, ağrı
- Düşmeler
Yaygın olmayan yan etkiler
- Solunum yollarında iltihap, mesane iltihabı, göz iltihabı, bademcik iltihabı, tırnaklarda mantar iltihabı, deride iltihap, virüslerin sebep olduğu iltihap, akarların (mite) deride yaptığı iltihap
- Enfeksiyonlara karşı korunmada yardımcı olan beyaz kan hücrelerinde azalma, kan pulcuklarında azalma (kanamanın durmasına yardımcı olan hücreler), kansızlık (anemi), kırmızı kan hücrelerinde azalma, eozinofillerde (bir tip beyaz kan hücresi) artış
- Alerjik reaksiyon
- Şeker hastalığı veya şeker hastalığında ağırlaşma, kan şekeri yükselmesi, aşırı su içme
- İştahta azalma sonucunda beslenme bozukluğu ve kilo kaybı
- Kanınızda bulunan kolesterol adındaki maddede artış
- Coşkun ruh hali (mani), zihin karmaşası, cinsel istekte azalma, sinirlilik, kabuslar
- Beyin kanlanmasında ani kayıp (inme)
- Uyaranlara cevap verememe, bilinç kaybı, bilinç azalması
- Kasılmalar (nöbetler), bayılma
- Vücudunuzun çeşitli bölümlerini hareket ettirme hissi, vücutta dengesizlik, hareketlerin koordinasyonunda anormallik, ayağa kalkıldığında baş dönmesi, dikkat dağınıklığı, konuşma zorlukları, tat alamama veya anormal tat alma, derinin ağrı ve dokunmaya karşı duyarlılığında azalma, deride karıncalanma, iğnelenme ya da uyuşma hissi
- Gözlerde ışığa karşı aşırı duyarlık, göz kuruluğu, gözyaşında fazlalaşma, gözde kızarıklık
- Dönme hissi (vertigo), kulak çınlaması, kulak ağrısı
- Atriyal fibrilasyon (anormal hızlı bir kalp ritmi), kalbin üst ve alt bölümleri arasında iletim bozukluğu, kalbin elektrik iletisinde bozukluk, kalbinizdeki QT aralığında uzama, kalp hızında yavaşlama, kalbinizdeki elektrik iletisinin grafiğinde (elektrokardiyogram/EKG) anormallik, göğsünüzde çarpıntı hissi
- Ayağa kalkıldığında kan basıncının düşmesi. Bunun sonucu olarak, RİSPERDAL kullanan bazı kişilerde aniden ayağa kalkıldığında ya da oturulduğunda baş dönmesi ya da baygınlık ortaya çıkabilir, kızarıklık
- Besinlerin akciğere kaçması sonucunda zatürre, akciğerlerde dolgunluk, nefes yollarında tıkanıklık, hırıltılı akciğer sesleri, seste bozukluklar, solunum yollarında bozukluklar
- Mide veya barsaklarda enfeksiyon, dışkı kaçırma, çok sertleşmiş dışkı, yutma güçlüğü, karında aşırı gaz
- Kurdeşen, kaşıntı, saç dökülmesi, deri kalınlaşması, ekzama, deride kuruluk, deride renk bozukluğu, akne, deride veya kafa derisinde kaşıntı ve pullanma, deri bozuklukları, deride yaralar
- Kanınızda CPK (kreatinin fosfokinaz) adındaki enzimde yükselme. Bu enzim bazen kasların erimesi sonucunda salgılanır.
- Duruş anormallikleri, eklem katılığı, eklemlerde şişme, kaslarda zayıflık, boyun ağrısı
- Sık idrara çıkma, idrar yapamama, ağrılı idrar yapma
- Erkeklerde sertleşme güçlüğü, boşalma (ejakülasyon) bozuklukları,
- Adet gecikmesi, adet görememe veya başka türlü adet bozuklukları,
- Erkeklerde meme büyümesi, memelerden süt sızması, cinsel işlevlerde bozukluk, meme ağrısı, memelerde huzursuzluk hissi, vajinal akıntı
- Yüz, ağız, göz ya da dudaklarda şişme
- Titremeler, vücut sıcaklığında yükselme
- Yürüyüş şeklinizde değişme
- Susuzluk hissi, kendini iyi hissetmeme, göğüste huzursuzluk hissi, keyifsizlik hissi, huzursuzluk
- Kanınızdaki karaciğer transaminaz enzimlerinde artış, gamaglutamil transferaz adındaki bir enzimde artış, kanınızdaki karaciğer enzimlerinde artış
- Enjeksiyon sırasında ağrı
Seyrek yan etkiler
- Enfeksiyon
- İdrar hacmini düzenleyen hormonun uygun şekilde salınmaması
- Uyurgezerlik
- Uyku ilişkili yeme problemi
- İdrarda şeker çıkması, kan şekerinde azalma, kanınızda bulunan trigliseritte (bir çeşit yağ) artış
- Duygusuzluk, orgazm olamama
- Uyanıkken harekete geçememe veya cevap vermeme (katatoni)
- Nöroleptik Malign Sendrom (kafa karışıklığı, bilinç kaybı veya azalması, yüksek ateş vekaslarda aşırı sertleşme)
- Beyin kan damarlarında sorunlar
- Kontrol altında olmayan şeker hastalığına bağlı koma
- Başın sallanması
- Göz içi basıncında artış (glokom), gözlerin hareketinde sorunlar, göz devirme, gözkapağı kenarlarında pullanma
- Katarakt ameliyatı sırasında göz sorunları. RİSPERDAL kullanıyorsanız veya kullanmış iseniz, katarakt ameliyatı sırasında, İntraoperatif floopy iris sendromu (IFIS) adındaki bir tablo ortaya çıkabilir. Eğer katarakt ameliyatı olacaksanız, doktorunuza bu ilacı kullandığınızı mutlaka söyleyiniz.
- Vücudunuzu iltihaba (enfeksiyona) karşı koruyan belirli bir beyaz kan hücresi türünde
tehlikeli ölçüde azalma - Ateş, ağızda, yüzde, dil veya dudakta şişme ve solunum güçlüğü, kaşıntılı deri döküntüsü ve bazen kan basıncında düşme ile birlikte ciddi alerjik reaksiyon
- Tehlikeli derecede aşırı su alımı
- Düzensiz kalp atımı
- Bacaklarda kan pıhtısı, akciğerlerde kan pıhtısı
- Normal gece uykusundayken kısa periyotlarda nefes durması (uyku apnesi), hızlı ve yüzeysel nefes alma
- Pankreas iltihabı, bağırsaklarda tıkanma
- Dilde şişme, dudaklarda çatlama, deride ilaç kaynaklı kaşıntı
- Kepek
- Kas liflerinin erimesi ve kas ağrısı (rabdomiyoliz)
- Adet periyodunun gecikmesi, memelerdeki bezlerin genişlemesi, meme büyümesi, meme
akıntısı - Kanınızda insülin hormonunda yükselme (kanınızdaki şeker düzeylerini düzenleyen
hormon) - Cerrahi tedavi gerektirebilecek uzun süreli sertleşme hali (priapizm)
- Deride sertleşme
- Vücut sıcaklığında azalma, kol ve bacaklarda soğukluk
- İlaç kesilme belirtileri
- Göz ve deride sararma (sarılık)
Çok seyrek yan etkiler
- Kontrol altında olmayan şeker hastalığının yol açtığı hayatı tehdit edici nitelikte olaylar
- Boğazda şişme ve solunum güçlüğü ile birlikte ciddi alerjik reaksiyon
- Bağırsaklarda kas hareketlerinin olmaması sonucunda tıkanma
Bilinmeyen sıklıktaki yan etkiler
- Ağız, burun, gözler ve cinsel organların içinde ve çevresinde başlayıp vücudun diğer bölgelerine yayılabilen kabarcıklar ve soyulma ile birlikte şiddetli veya yaşamı tehdit eden döküntü (Stevens-Johnson sendromu / toksik epidermal nekroliz)
- Aşağıdaki yan etki, risperidona çok benzeyen paliperidon adındaki bir ilacın kullanımında ortaya çıkmıştır ve RİSPERDAL ile de görülmesi beklenebilir:
- Ayağa kalkıldığında kalp atışlarında hızlanma
Çocuk ve ergenlerde ek yan etkiler
Genel olarak çocuklardaki yan etkiler yetişkinlerde görülen yan etkiler ile benzerdir.
Aşağıdaki yan etkiler çocuk ve ergenlerde (5-17 yaş) yetişkinlerden daha sıklıkla görülmüştür.
Uykulu hissetme, uyarıları daha az algılama, yorgunluk, baş ağrısı, iştah artışı, kusma, soğuk algınlığı belirtileri, burun tıkanıklığı, karın ağrısı, baş dönmesi, öksürük, ateş, titreme, ishal ve idrar kaçırma.
Bunlar RİSPERDAL’in hafif yan etkileridir.
TIBBİ SORUMLULUK REDDİ
Nkgoo, çeşitli tıbbi konular üzerine pek çok yazı içermektedir. Ancak, bu yazıların hatasız olduğunun hiçbir şekilde garantisi yoktur.
Tıp ile ilgili bir bilgi hatasız bile olsa, sizin için ya da sizin rahatsızlığınızın belirtileri için uygulanabilir olmayabilir.
Nkgoo.com sitesinde hiç bir bilgi doktor tavsiyesi yerine geçmez.
Bu sebeple sitedeki tıbbi bilgilerin pratikte uygulanması halinde nkgoo.com sorumluluk kabul etmez ve herhangi bir yardımı taahhüt etmez.
En doğru bilgiyi doktorunuza danışarak alabilirsiniz. Lütfen Yasal Uyarı Sayfamızı Okuyun.