Kanser hastalarında CRP yüksekliği kaç olur?

Kanser hastalarında CRP yüksekliği kaç olur? Hangi durumlarda çok riskli kabul edilir? CRP yüksekliği sebepleri, CRP düşüklüğü sebepleri

C-reaktif protein nedir? (CRP)

C-reaktif protein (CRP), vücuttaki iltihaplanma için bir kan testi belirtecidir. CRP karaciğerde üretilir ve seviyesi kan testi ile ölçülür.

CRP, akut faz reaktanı olarak sınıflandırılır, bu da inflamasyona yanıt olarak seviyelerinin yükseleceği anlamına gelir.

Diğer yaygın akut faz reaktanları arasında eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) ve kan trombosit sayısı bulunur.

Yüksek C-reaktif protein seviyelerinin belirtileri nelerdir?

Spesifik bir test olmadığı için yüksek C-reaktif protein seviyesine özgü hiçbir belirti veya semptom yoktur. Varsa belirti veya semptomlar, yüksek CRP seviyesinin nedeni olan altta yatan enflamatuar duruma bağlı olacaktır.

Kanda yüksek C-reaktif protein seviyelerine sahip olmak ne anlama gelir?

Genel olarak, artmış CRP’NİN ve diğer iltihap belirteçlerinin ana nedenleri, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli koşullardır

• yanıklar,
• travma,
• zatürree veya tüberküloz gibi enfeksiyonlar,
• kalp krizi,
• lupus, vaskülit veya romatoid artrit gibi kronik enflamatuar hastalıklar,
• iltihaplı bağırsak hastalığı ve
• bazı kanserler.

C-reaktif protein için normal ve yüksek aralıklar nelerdir?

C-reaktif protein, iltihaplanmanın bir belirtecidir ve vücutta bir dereceye kadar iltihaplanma olmadıkça tipik olarak kanda tespit edilmez.

Normal ve yüksek C-reaktif protein seviyeleri nasıl ölçülür?

C-reaktif protein, iltihaplanmanın bir belirtecidir ve vücutta bir dereceye kadar iltihaplanma olmadıkça tipik olarak kanda tespit edilmez.

CRP ölçümü, bir damardan alınan kan örneği kullanılarak yapılır. Numune daha sonra bir laboratuara götürülür ve analiz edilir.

Geleneksel CRP ölçümü genellikle vücuttaki iltihabı tespit etmek için kullanılır.

Sağlık uzmanınız, romatoid artrit, lupus veya vaskülit gibi iltihaplı hastalıkların alevlenmelerini kontrol etmek veya iltihap önleyici ilaçların bir hastalığı veya durumu tedavi etmek için çalışıp çalışmadığını izlemek için bir C-reaktif protein seviyesi isteyebilir.

Şu anda, kardiyovasküler risk değerlendirmesi için crp’yi saptamak için daha hassas bir ölçüm kullanılmaktadır. Bu yüksek duyarlı C-reaktif proteine hs-CRP denir.

CRP seviyelerinin herhangi bir zamanda ölçülmesi vücuttaki herhangi bir enfeksiyon veya iltihaptan etkilenebileceğinden, bir kerelik ölçüm genellikle kardiyovasküler riskin yeterli bir belirleyicisi olarak kabul edilmez.

Bu nedenle, uzmanlar yaklaşık iki hafta arayla iki ayrı CRP seviyesinin kontrol edilmesini ve kardiyovasküler risk değerlendirmesi ve tarama amacıyla iki okumanın ortalama sayısının kullanılmasını önermektedir.

C-reaktif protein kan seviyelerini ne zaman test ettirmelisiniz?

Tüm yetişkin popülasyon için CRP seviyesinin kontrol edilmesi önerilmez.

Bazı uzmanlar serum CRP düzeyinin kolesterol düzeyiyle birlikte rutin olarak kontrol edilmesini önermektedir.

Ancak bu yaygın olarak kabul görmese de İdeal olarak, kardiyak risk testi için, iki haftalık kısım çizilen iki ayrı CRP seviyesi arasındaki ortalamanın kullanılması tavsiye edilir.

Daha da önemlisi, CRP seviyesi, aşağıdakiler gibi bilinen diğer kardiyak risk faktörleriyle birlikte bireyin kardiyovasküler riski hakkında ek bilgi sağlayabilir.

• şeker hastalığı,
• yüksek tansiyon,
• yüksek kolesterol, obezite,
• yaş
• sigara içmek.

Yüksek C-reaktif protein kan seviyelerinin tedavisi nedir?

Yüksek bir crp’nin kardiyovasküler hastalık bağlamında tedavisi kendi başına anlamsız olabilir.

Bunun yerine, altta yatan risk ve koşulların uygun tedavisi ve önlenmesi, kardiyovasküler risk azaltmanın birincil odak noktası olmalıdır.

• Birçok kardiyak faktörü azaltmanın en etkili yolları şunlardır.
• düzenli egzersiz,
• dengeli bir diyet
• sigarayı bırakma.
• Hedef kolesterol seviyesine ulaşmayan yüksek kolesterol seviyesine sahip bireylerde
• diyet değişiklikleri,
• egzersiz ve kolesterol düşürücü ilaçlar.

Yüksek C-reaktif protein seviyelerine sahip kişiler, tedavi eden doktorları tarafından tavsiye edilebilir.

Statin ilaçları (simvastatin [Zocor], atorvastatin [Lipitor] vb.) önerilen kolesterol düşürücü ajanların ön saflarındadır.

Kolesterol profilinde belirgin bir iyileşme olmasa bile statin ilaçlarının kullanımı ile CRP’nin düşürülmesi görülebilir.

Aspirin tedavisine başlayan bilinen kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde de CRP düzeyinde azalma kaydedilmiştir.

Bilinen kardiyovasküler hastalığı veya bunun için önemli risk faktörleri olmayanlarda aspirin kullanımı genellikle önerilmez.

Bazı diyabetik ilaçların (tiyazolidindionların) diabetes mellituslu veya diyabetsiz kişilerde CRP seviyelerini düşürdüğü de gösterilmiştir.

Bu etki, glikoz düşürücü etkilerinden bağımsız olarak görülmüştür.

C-reaktif protein kan seviyenizi nasıl düşürebilirsiniz?

Yüksek crp’si olanlar için genel görünüm büyük ölçüde nedene bağlıdır.

Genel olarak, vücutta bulunan herhangi bir iltihap veya enfeksiyona yanıt olarak seviye yükseltilebilir.

Görünüm, iltihabın altında yatan nedene yönelik tedavinin başarısına bağlı olacaktır.

Daha spesifik olarak, kardiyovasküler hastalık için bir risk değerlendirme aracı olarak, crp’nin yükselmesi, aşağıdakiler dahil geleneksel kardiyak risk faktörlerinin varlığı ile ilişkilidir,

• hipertansiyon (yüksek tansiyon),
• yüksek kolesterol,
• şeker hastalığı,
• şişmanlık,
• ileri yaş,
• sigara içmek ve
• ailede güçlü kalp hastalığı öyküsü.
• Bu risk faktörünün uygun tıbbi yönetimi şunları içerir
• diyet,
• egzersiz,
• sigarayı bırakma

Ve Yüksek C-reaktif protein kan seviyeleri için tıbbi tedavi ve risk faktörlerinin yönetimi, gelecekteki kardiyovasküler hastalıkları önlemek için önemlidir.

Düşük, orta ve yüksek C-reaktif protein değerleri potansiyel kalp hastalığını nasıl öngörebilir?

Uzmanlar,  yüksek hassasiyetli C-reaktif protein (hs-CRP) seviyeleri açısından kardiyovasküler riskin değerlendirilmesi için aşağıdaki kılavuzlar önerilmektedir:

Hs-CRP litre başına 1 miligram (mg) veya daha az ise kardiyovasküler hastalık için düşük risk

Hs-CRP litre başına 1 ila 3 mg arasındaysa orta derecede kardiyovasküler hastalık riski

Hs-CRP litre başına 3 mg’dan büyükse kardiyovasküler hastalık için yüksek risk

Yüksek seviye (diğer enflamatuar veya enfeksiyöz süreç) için başka bir açıklama olmaması koşuluyla, kalp krizi veya felç gibi akut plak rüptüründe litre başına 10 mg’dan yüksek CRP seviyesi görülebilir.

Hs-CRP düzeyleri açısından kardiyovasküler risk tablosu

Risk hs-CRP Seviyesi

• Düşük risk Litre başına 1 miligram (mg) veya daha az
• Litre başına 1 ila 3 mg arasında orta derecede risk
• Litre başına 3 mg’dan yüksek risk
• Litre başına 10 mg’dan büyük akut plak rüptürü (felç veya kalp krizi)

CRP ve Kanser ilişkisi nasıldır?

Kanser hastasında infeksiyon tanısında CRP nin kullanılması altta yatan malignite nedeniyle oldukça karışıktır. Çünkü altta yatan malignite zaten hepatositlerden CRP sentezini artırmaktadır.

Özellikle yaygın ve metastatik olmak üzere malign tümörlerin çoğunda akut faz cevabı olarak CRP yükselir.

Epiteliyal over kanserinde, metastatik renal kanserde, ileri evre pankreas kanserinde, kolorektal kanserde, non-Hodgkin lenfomada, meme kanserinde tedavi öncesi ve sonrası takipte yüksek CRP değerlerinin kötü
prognozun bir göstergesi olduğu bildirilmiştir.

Prostat karsinomu, mesane karsinomu gibi bazı malignitelerde CRP düzeyi ile tümör yükü ve prognoz arasında korelasyon olduğu gösterilmiştir.

Meme kanserinde ise CRP’nin prognostik yada prediktif değeri olmadığı gösterilmiştir.

Nötropenik olmayan solid tümörlü hastalarda CRP’nin bir infeksiyon markeri olabileceği konusunda ise çok az çalışma vardır.

Özellikle nötropenik olmayan kanser hastasında araya giren infeksiyonların değerlendirilmesinde CRP’nin mutlak
değeri altta yatan malignite nedeniyle tam tanımlanamamıştır.

Sitotoksik tedavilerin tümör yıkımına bağlı olarak CRP düzeylerini hafifçe yükselttiği tespit edilmiştir.

Ayrıca CRP, malignitenin progresyon veya regresyonunu göstermede diğer tümör belirleyicileri kadar duyarlıdır. Ancak non-spesifik bir akut faz reaktanı olması nedeniyle tanı ve takipteki değeri dikkatli ele
alınmalıdır.

Vücutta oluşan iltihabın kansere neden olabileceği ilk ne zaman ortaya konmuştur?

Vücutta oluşan iltihabın kansere neden olabileceğine dair ilk bulgular 1863 yılında Virchow isimli bilim adamının kanser kitlelerinde lökosit hücrelerinin bulunduğunu göstermesiyle ortaya konmuştur.

Yıllarca devam eden düşük düzeyde müzmin-kronik iltihabi süreç ister enfeksiyona, isterse enfeksiyona bağlı olmasın bütün kanser hastalarının %25’ inin nedenidir.

Ayrıca müzmin iltihabi süreç yaş ile ilişkili kalp-damar hastalığı, şişmanlık, insülin direnci, tip 2 şeker hastalığı ve beyin hastalığı (şizofreni, Alzheimer’s ve Parkinson hastalığı gibi) gibi sağlık sorunlarının riskinde artışa neden olur.

CRP tahlili nedir?

Basit bir kan tahlili olan CRP tahlili, vücutta var olan yaygın iltihabi süreci ve şiddetini göstermektedir.

Son yıllarda kanserin seyrini göstermede önemli olduğu saptanmıştır.

CRP ilk olarak 1930’ larda pnömokok bakterisine bağlı zatürresi olan hastaların kanında, enfeksiyonun ilk dönemlerinde yükselen bakterinin C proteinine yapışan kan proteini olarak saptanmıştır.

CRP ismi buradan gelmektedir. Karaciğerde yapılan CRP proteini dokulardaki iltihabın şiddetiyle doğru orantılı olarak artış göstermektedir.

CRP yüksekliği bir şikayete neden olur mu?

CRP yüksekliğinin kendisi halsizlik-yorgunluk dışında ek bir şikayete neden olmaz.

CRP yüksekliği hangi durumlarda ortaya çıkar?

Enfeksiyonlar, romatizmal hastalıklar, şişmanlık, hareketsiz hayat, psikolojik veya fiziksel aşırı stres, alkol-sigara kullanımı, pasif sigara içiciliği, bol miktarda işlenmiş endüstriyel gıda tüketiminin olması CRP yüksekliğine neden olur.

Hangi iltihabi durumlar kansere neden olur?

Epstein Barr virüs enfeksiyonu nazofarinks isimli boğaz kanseri, safra yolları iltihabı safra yolları kanseri, hepatit B ve C enfeksiyonu karaciğer kanseri, UV radyasyonuna bağlı gelişen cilt iltihabı melanom ve cilt kanseri, HPV enfeksiyonu rahim ağzı ve boğaz kanseri, reflüye bağlı yemek borusu iltihabı yemek borusu kanseri, ülseratif kolit gibi iltihabi bağırsak hastalıkları kalınbağırsak kanseri, asbest, sigara ve silika gibi maddelere bağlı akciğer iltihabı akciğer kanseri ile ilişkilidir.

Kanser hastalarında CRP yüksekliğinin önemi nedir?

Kanda CRP yüksekliği olan akciğer kanseri, mide kanseri, kalınbağırsak (kolorektal) kanseri, pankreas kanseri, karaciğer kanseri, idrar yolları (üriner sistem) kanserleri, yumurtalık (over) kanseri, yemek borusu (özefagus) kanseri, lenfoma ve osteosarkom hastaları, CRP düzeyi düşük olan hastalara göre daha kısa yaşamakta, hastalık olumsuz bir süreçte ilerlemektedir

Kanserin son döneminde CRP yüksekliğinin önemi var mı?

Son döneminde olan kanser hastalarının %42’ sinde bilinç bozuklukları, kendini kaybetme, şuursuz hareket etme dönemi maalesef ölümden önce son bir hafta içinde görülmektedir.

CRP yüksekliği, şeker hastalığı, sigara tüketimi, akciğer kanseri veya ileri yaş olması durumunda son bir haftalık şuursuz hareket etme dönemi daha fazla görülmektedir.

Bu durum gerek hastayı gerekse de hasta yakınlarını fazlasıyla üzmektedir.

CRP’ nin ne kadar yükselmesi önemlidir?

Çalışmalarda CRP’ nin anlamlı yüksekliği için belirlenen değerler 5-10 mg/L’ nin üzeridir.

CRP’ de hafif yükseklik olması (3 mg/L üzeri) durumlarında kanser riskinde artış olmaktadır.

Hafif CRP yüksekliği meme, akciğer, kalınbağırsak, yumurtalık ve rahim kanseri gibi bazı kanserlerin riskini arttırabilmektedir.

Diğer sağlık sorunlarında CRP yüksekliği önemli midir?

CRP düzeyi 3 mg/L’ nin üzerinde olması kalp-damar hastalıklarının olumsuz seyri için yüksek riski gösterir.

CRP yüksekliği olanlarda kalp koroner damarlarında ve beyine kan götüren karotis damarlarında damar sertleşmesi daha hızlı ilerlemektedir.

CRP yüksekliği ile seyreden romatizmal hastalıklar (romatoid artrit gibi) ve otoimmun hastalıklarda CRP düzeyi 10 mg/L’ nin altı normal olarak kabul edilmektedir.

Kronik obstrüktif akciğer hastalarında (KOAH olarak da isimlendirilir) CRP yüksekliği olması, yaşam süresini kısaltmaktadır.

Yaşlılarda CRP çok az yüksek bile olsa halsizlik ve yorgunluk yakınmaları artmakta, yaşam kaliteleri daha kötü olmaktadır.

Fakat kalp-damar hastalığı olan ve gerekli tıbbi tedavisini alan kişilerde CRP yüksekliğinin kişiler üzerine olan olumsuz etkisi engellenebilmektedir.

Bu nedenle eğer hastalık tanısı konduysa mutlaka tıbbi tedavi alınmalıdır.

Şizofreni gibi beyin sağlığı hastalıklarında hastaların %28 gibi önemli bir kısmında müzmin iltihap göstergesi olan CRP yüksekliği bulunmaktadır.

CRP yüksekliği ile nasıl mücadele edilmelidir?

Öncelikli olarak altta yatan neden var mı değerlendirilmesi gerekli.

Eğer altta yatan hastalık veya enfeksiyonun tedavisi mümkünse buna yönelik tıbbi tedaviler başlatılmalıdır.

İltihabi sürecin göstergesi olan CRP yüksekliği ile mücadelede en önemli faktörlerden birisi yaşam ve beslenme tarzının değiştirilmesidir.

Vücutta iltihap bulunduğunda beslenmede nelere dikkat edilmelidir?

Vücutta iltihabi yanıtı tetikleyecek olan kızartma, ızgara, kömürde pişirme gibi toksik yöntemlerle gıdaların hazırlanmaması, hazır gıdalarda bulunan trans yağın hiçbir şekilde tüketilmemesi, iltihabi süreçte rol oynayan araşidonik asitten zengin olan et ve süt gibi iltihabi süreci besleyen gıdaların azaltılarak bitkisel protein ve balık yağı gibi omega-3’ den zengin gıdaların tüketilmesi, orta karar meyve – bol miktarda sebze ağırlıklı beslenme düzenine geçilmeli, aşırı kilonun verilmesi CRP düzeyinin düşürülmesinde yararlıdır.

Oleik asitten zengin zeytinyağı da CRP’ yi düşürmede yararlıdır.

Haftada 2-3 porsiyon somon, sardalya, ton, alabalık, ringa veya hamsi balığı gibi omega-3’ den zengin balıklar tüketilmelidir.

Balık tüketemeyenler doktor önerisine göre günde 2-3 gram balık yağı içeren takviyeler alabilir.

Basit şekerler, işlenmiş ve katkı maddesi içeren gıdalar tüketilmemelidir.

Magnezyumdan zengin gıdaların beslenme içinde bulunması CRP’ nin düşürülmesinde çok yararlıdır.

CRP kaç günde normale döner?

CRP değerinin yükselmesine sebep olan etken ortadan kalktığında 18 ile 20 saat arasında CRP değerleri normale döner.

CRP düzeyini düşürmek için hangi diyet programını uygulamalıyım?

Hayvansal gıda olarak deniz ürünlerinin ve balığın tüketildiği vejetaryenizm tipi olan pesketaryen diyet daha faydalı olarak görülmektedir.

CRP değeri kaç olursa tehlikelidir?

Yetişkin bir bireyde normal olarak kabul edilen CRP değeri 1 ile 10 arasında değişmektedir.

Hastalara göre farklılık göstermekle birlikte 10 mg/l fazla olan CRP değerleri tehlike arz etmektedir.

Bağırsak enfeksiyonunda CRP yüksek olur mu?

Bağırsaklarda iltihap olması durumunda CRP değerlerinde her zaman yükselme görülmez.

Ancak Crohn hastalığı ya da ülseratif kolit gibi bağırsak hastalıklarında CRP değerlerinin yükselmesi söz konusu olmaktadır.

Kanser hastalarında CRP yüksekliği kaç olur? 

Yetişkin bir kişide CRP değerlerinin 5 ile 10 mg/L arasında olması beklenmektedir. Ancak 3 mg/L değerinden sonra kanser riski de artmaktadır.

Kanser hastalarında da CRP değerinin yüksek olması durumun kötüleştiğinin göstergelerinden birisi olmaktadır. Kanser hastalarında CRP değerleri değişiklik göstermektedir.

Özellikle de kanserin evresi CRP değerlerinin değişmesinde önemli rol oynamaktadır. Örneğin malign tümörlerin akut faz cevabı 21 mg/L olmaktadır.

Bebeklerde CRP kaç olmalıdır?

Bebeklerin hayattaki ilk birkaç gününden sonra CRP değerlerinin 0 ile 1 mg/L arasına inmesi gerekmektedir.

Bu değerlerin üzerinde olması durumunda ise doktorlar CRP yüksekliğinin altında yatan nedenleri araştırmaktadır.

Bebek ve çocuklarda CRP yüksekliğinin en sık görülme sebebi ise enfeksiyonlar olmaktadır.

Çocuklarda CRP kaç olmalıdır?

Çocuklarda CRP değerlerinin 1 mg/L’den az olması gerekmektedir. 1 ile 10 mg/L arasında olan değerler normal olarak kabul edilmektedir.

10 ile 40 mg/L arasında olan değerler orta seviye olurken, 40 ile 200 mg/L arasında olan değerler yüksek olarak değerlendirilmektedir.

CRP yüksekliği olan şişman kişiler ne yapmalıdır?

Özellikle menopoz sonrası kanser riski artmış olan şişman kadınlarda egzersiz ile diyet veya sadece diyet yapılması ile kilonun %5’ inden fazlasının verilmesi, CRP düzeylerinde ve diğer iltihabi yanıt belirteçlerinde azalma sağlamaktadır. 

Burada temel faktör kilo verilmesidir. Şişmanlarda iltihabi sürece olan yatkınlık kanser riskinde artışa neden olur.

Bu nedenle diyet veya diyet + egzersiz kanser riskinin azaltılmasında yararlıdır.

Diyetle beraber egzersiz yapılması, kalp-damar sağlığı, kemik erimesi ve kas kitlesinin korunması açılarından da yararlı olduğu için mutlaka yapılmalıdır.

Kanser hastalarında kilo alımı, CRP düzeyini arttırabileceği için tedavi sonuçlarını olumsuz etkilemektedir.

Alışkanlıkların CRP üzerine etkisi nasıldır?

Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklarının bırakılması CRP yüksekliğini düşürmede, iltihabi süreç gelişmesini engellemede yararlıdır

Sigarayı hiç içmeyenlerde içenlere göre; yeni bırakanlarda bırakmayanlara göre CRP düzeyleri daha düşüktür.

Hafif alkol kullananlarda, hiç kullanmayanlara göre CRP daha düşüktür ama alkol CRP ilişkisi U harfine benzemektedir; aşırı tüketim ile beraber artar.

CRP Nedir? CRP tanımı nedir?

C-reaktif protein veya kısaca CRP, vücudun çeşitli hastalıklara iltihabi reaksiyon gösterdiği zamanlarda hücrelerce üretilerek kana salgılanan ve çeşitli biyokimyasal görevler üstlenen bir proteindir.

Sağlıklı bir vücudun herhangi bir bölgesinde, vücut için yabancı olarak algılanan her türlü mikroorganizmaya, maddeye veya hücreye karşı vücudun bağışıklık sistemi harekete geçer.

Tehdit olarak algılanan etkeni ortadan kaldırmak üzere iltihabi reaksiyon başlatır.

İltihabi reaksiyon gerçekleşirken bağışıklık hücrelerinin fonksiyonlarını desteklemek ve dokuların iç bölgesine daha rahat nüfuz ederek daha etkili şekilde tehditleri uzaklaştırmalarını sağlamak üzere belirli maddelerin üretimi artırılır veya azaltılır.

Bu maddeler tıpta “akut faz reaktanları” olarak bilinir. İltihaplanma esnasında miktarı artanlar pozitif akut faz reaktanı olarak adlandırılırken salgılanması azalanlara ise negatif akut faz reaktanları denir.

CRP, pozitif akut faz reaktanlarının başında gelir.

CRP molekülü, vücuda tehdit olan mikroorganizmaların hücre yüzeylerine tutunarak antikorların ve bağışıklıkta etkili olan kompleman adlı proteinlerin zararlı patojenlere daha güçlü tutunmasını ve vücuttan uzaklaştırılmasını sağlar.

Klinikte ise CRP düzeyine göre hastalarda iltihaplanma olup olmadığı veya varsa ne şiddette gerçekleştiği tespit edilebilir.

Yine tedavi alan hastalarda tedaviye yanıt verip vermediğine CRP düzeyine bakılarak karar verilebilir.

CRP Yüksekliği Neden Olur?

Sağlıklı bir kişide CRP düzeyi 0 – 10 mg/L olarak kabul edilir. Bu doğrultuda 10 mg/L’nin üzerinde hesaplanan durumlarda CRP yüksekliğinden söz edilir.

Bununla birlikte CRP düzeyi altta yatan hastalık şiddeti ile orantılı olduğu ve çok çeşitli koşullarda CRP yüksekliği meydana gelebileceği için tespit edilen tüm CRP yükseklikleri ciddi sağlık sorunu anlamı taşımaz.

Bu nedenle tetkik sonucunun uzman bir hekim tarafından değerlendirilmesi önem teşkil eder.

Aşağıdaki sağlık koşullarında CRP yüksekliği meydana gelebilir:

Enfeksiyon Hastalıkları

Her türlü enfeksiyonda CRP düzeyi yüksek çıkabilir. Tespit edilen CRP düzeyine göre altta yatan enfeksiyonun şiddeti paralellik gösterir.

Bu bakımdan sepsis veya apse gibi ciddi enfeksiyon durumlarında daha yüksek CRP düzeyleri beklenirken, soğuk algınlığı veya basit virüs enfeksiyonlarında CRP düzeyi daha düşük bulunur.

Romatolojik Hastalıklar

Lupus, eklem romatizması, iltihaplı bağırsak hastalıkları veya oto-immün hastalıkların seyrinde CRP düzeyi yükselir. Yine CRP seviyesine göre hastalığın seyri takip edilebilir veya alevlenmeler tespit edilebilir.

Travma

Vücudun uğradığı her türlü fiziksel travmada, dokuların iyileşme süreci boyunca iltihabi reaksiyon gelişir ve CRP düzeyi artar.

Cerrahi Tedavi

Her türlü cerrahi veya girişimsel tedavi yöntemi sonrası CRP düzeyi önemli ölçüde artar.

Bununla birlikte tedavi sonrası takipte CRP düzeyinde ciddi bir yükseliş yaşanması cerrahi sonrası gelişen ikincil bir sağlık sorunu açısından anlamlıdır.

Kanser

Vücutta gelişen tümör hücreleri ile mücadelede iltihaplanma gelişmesi sebebiyle kanser hastalığında CRP yüksekliği tespit edilebilir.

Kronik Hastalıklar

Kalp-damar hastalıkları, diyabet, obezite, astım gibi kronik hastalıkların seyrinde vücudun fizyolojik mekanizmalarındaki bozulmalar nedeniyle kronik iltihabi reaksiyonlar gelişebilir ve CRP artabilir.

Bunların dışında yapılan çalışmalar uzun dönemde yüksek seyreden CRP düzeylerinin kalp damarlarında hasara yol açarak kalp krizi gibi kalp-damar hastalıklarının gelişme riskini artırdığını göstermiştir.

Buna yönelik olarak yüksek hassasiyetli (high sensitive) CRP testi (hs-CRP) adı verilen, kanda daha az miktarda bulunan CRP düzeylerinin ölçülmesine imkan veren yeni bir kan tetkiki tanımlanmıştır.

Bu tetkik ile hastalardaki kalp-damar hastalığı riski tespit edilebilir:

• hs-CRP düzeyi 1 mg/L altında olan kişiler düşük riskli
• hs-CRP düzeyi 1 – 3 mg/L aralığında olanlar orta riskli
• hs-CRP düzeyi 3 mg/L üzerinde olanlar yüksek riskli

CRP Yüksekliğinin Tedavisinde Neler Yapılır?

CRP düzeyi tek başında herhangi bir hastalık açısından tanı koydurmaz.

Bununla birlikte, vücutta gelişen iltihabi reaksiyon hakkında bilgi veren değerli bir test olması sebebiyle, diğer tetkiklerle birlikte belirli hastalıklar açısından uyarıcı olabilmektedir.

Bu doğrultuda CRP yüksekliği tespit edilen hastalarda enfeksiyon veya romatolojik (romatizmal) hastalıklara yönelik ek tetkiklere başvurulması gerekebilir.

Tedavi alan veya hastanede takip edilen hastalarda tedaviye yanıtın değerlendirilmesi veya ek sağlık sorunlarının tespit edilebilmesi adına aralıklı CRP düzeylerinin takibi gerekebilir.

CRP yüksekliği enfeksiyon hastalıklarına bağlı geliştiği zamanlarda tedavide, etken organizmaya karşı etkili olan antibiyotikler kullanılır. Romatolojik hastalıklarda ise soruna direkt etki eden anti-inflamatuar ilaçlar tercih edilir.

Cerrahi veya girişimsel tedavi gerektiren problemlerle ilgili müdahale sonrasında yara iyileşmesini desteklemek ve iltihaplanmanın önüne geçmek için aralıklı pansuman ile destek tedavilerin uygulanması ve anti-inflamatuar tedbirlerin alınması yararlıdır.

Uzun dönemde CRP yüksekliği tespit edilen hastalarda kalp-damar hastalığı riskinin yükselmesi nedeniyle; kalp için dengeli ve sağlıklı beslenme alışkanlığının kazanılması, kilo verilmesi, sigara ve alkol tüketilmemesi, düzenli egzersiz yapılması gibi yaşam tarzı değişiklikleri tavsiye edilir.

CRP Yüksekliği Tedavisi

CRP değerinin yüksekliğinin düşürülmesi için öncelikle yükselmesine sebep olan hastalığın ortadan kaldırılması gerekmektedir.

Yaşam alışkanlıkları sebebiyle yüksek olan CRP değerlerinin düşürülmesi için ise bazı değişikliklerin yapılması gerekir. Çünkü yüksek CRP değerleri diyabet ve kalp hastalıkları riskini arttırmaktadır.

Hayat tarzında yapılacak değişiklikler ile CRP değerlerini düşürmek mümkün olmaktadır.

Bu değişiklikler aşağıda belirtilmiştir.

• İdeal kiloya ulaşmak,
• Sigara içmemek veya sigara dumanına maruz kalmamak,
• Alkol tüketimini sınırlandırmak,
• Donmuş yağlardan kaçınmak,
• Yüksek kalorili besinler tüketmemek,
• Zeytinyağı gibi bitkisel sıvı yağları tercih etmek,
• Süt ve süt ürünleri tercihinde yarım yağlı veya yağsız seçenekleri tercih etmek,
• Hayvansal gıdaları azaltmak,
• Sebze meyve baklagil ve tahıl tüketimini arttırmak,
• Lif açısından zengin gıdalarla beslenmek,
• Kırmızı et yerine beyaz et ya da balık tercih etmek,
• Omega 3 alımını arttırmak,
• Düzenli egzersiz yapmak,
• İşlenmiş gıda tüketmemek,
• Yüksek oranda trans yağ içeren besinlerden uzak durmak,
• Kızartılarak ve kömür ateşinde pişirilen yemekleri azaltmak.

Çocuklar ve bebeklerde CRP yüksekliğinin belirtileri

Bebeklerde ve çocuklarda CRP değerlerinin yükselmesi ile meydana gelen belirtilerin bir kısmı ortak olmakla birlikte, bazı belirtiler değerlerin yükselmesine neden olan hastalıklara göre değişiklik göstermektedir.

Çocuklar ve bebeklerde görülen ortak belirtiler ise aşağıda belirtilmiştir.

• Huysuzluk
• Halsizlik
• Sinirlilik
• Beklenmedik kilo kaybı
• Uyumada zorlanma ya da insomni
• Kusma
• İştah kaybı
• Hazımsızlık
• Yüksek ateş

Çocuklarda CRP yüksekliği neden olur?

Çocuklarda CRP değerlerinin yüksek çıkması genellikle enfeksiyon sebebiyle ortaya çıkmaktadır.

Bunun yanında bazı metabolizma hastalıklarında da CRP değerinin normal yüksek olması söz konusudur.

Yanık yaraları CRP seviyelerinin artmasına neden olmaktadır.

Çünkü vücuttaki iltihabi hastalıkları destekler

Kardiyovasküler hastalıklarda CRP seviyelerinin yüksek olmasına neden olmaktadır.

Özellikle kalp hastalıkları ve ateroskleroz ile bağdaştırılmaktadır.

Bazı kanser türlerinde de CRP değerlerinin yükselmesi söz konusu olmaktadır.

• Zatürre
• Deri veremi ya da vaskulit gibi hastalıklar çocuklarda CRP değerlerinin yükselmesine neden olmaktadır.
• Crohn hastalığı
• Ülseratif kolit hastalığı
• Eklem iltihabı
• Beyin zarı iltihabı,
• İdrar yollarından meydana gelen iltihaplar
• Alt solunum yolları enfeksiyonları
• Üst solunum yollar enfeksiyonu
• İltihabi bağırsak hastalığı
• Tüberküloz
• Kalp krizi
• Bağ dokusu hastalığı

Çocuklarda CRP Yüksekliği sebepleri nelerdir?

Çocuklarda görülen CRP değerlerinin yüksekliğinin nedenleri de yetişkinlerde görülenlerle aynı olmaktadır.

Enfeksiyona bağlı olarak artış gösteren CRP değerleri çocuklarda genellikle şu hastalıklardan dolayı görülmektedir.

• Yanıklar,
• Kalp hastalıkları,
• Damar sertleşmesi,
• Bazı kanser türleri.
• Zatürre,
• Kan damarlarında meydana gelen iltihaplanma,
• Deri veremi,
• Kronik iltihabi hastalıklar,
• Ülseratif kolit,
• Crohn hastalığı,
• Lenf düğümlerinin bakteri sebebiyle iltihaplanması,
• Eklem iltihapları,
• Beyin zarı iltihaplanması,
• İdrar yolları enfeksiyonu,
• Üst solunum yolları enfeksiyonu,
• Alt solunum yolları enfeksiyonu,

Kanserin son aşamasında CRP yüksekliği önemli midir?

Hastaların %42’sinin son dönemlerinde görülen bilinç kaybı, şuursuz hareket etme ve kendini kaybetme gibi belirtiler ne yazık ki ölümden önceki bir hafta içerisinde görülmektedir.

Crp yüksekliğinin yanı sıra sigara kullanımı, diyabet, akciğer kanseri ve hastanın ileri yaşta olması durumunda bu belirtiler artmaktadır.

CRP’nin ne kadar yükselmesi kansere neden olur?

CRP için anlamlı yükseklik 5 ile 10 mg/L olmasıdır.

Ancak 3 mg/L değerinin üstüne çıkması durumunda kişilerde yumurtalık, akciğer, kalınbağırsak ve rahim kanseri gibi bazı kanser türlerinin riskleri artmaktadır.

CRP Yüksekliği Belirtileri ve Düşüş Belirtileri

CRP yüksekliği direkt olarak insanların anlayabileceği bir belirti vermemektedir.

Ancak enfeksiyon veya inflamasyon dan kaynaklı CRP artışlarından ateş, kızarıklık, lokal ısı artışı, şişlik, yorgunluk veya halsizlik gibi belirtiler görülebilir.

CRP değerlerinin düşmesi de hissedebilen belirtileri olan bir durum değildir. Ancak enfeksiyon kaynaklı CRP düşüş gösterdi ise o zaman enfeksiyonun sebep olduğu belirtilerin azalması söz konusu olmaktadır.

CRP Yüksek Olması Nedenleri

CRP değeri sağlıklı bir yetişkin de 1.0 mg/L olmaktadır.

Yenidoğanlarda bu değer ilk günlerde düşük olmakla birlikte birkaç gün içerisinde yetişkin değerine ulaşır.

Yaşlanmanın etkisi ile CRP değerleri 2.0 mg/L çıkması normaldir.

Sağlıklı kişilerin %90’ında CRP değerleri 3.0mg/L altınla seyretmektedir.

Bu değerlerden yola çıkarak CRP değerinin yüksek olmasından bahsedilebilmesi için 3.0mg/L üzerinde olması gerekir.

CRP değerinin düşük olduğundan bahsedebilmek için ise 1.0mg/L altında olması gerekmektedir.

Ancak bu değerlerin hastalara özel olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Vücutta CRP değerinin artmasına neden olan birçok hastalık bulunmaktadır:

• Kanser,
• Cerrahi operasyonlardan sonra,
• Organ ve doku hasarlarında,
• Travma,
• Yanık,
• Kırık,
• Enflamatuar hastalıklarının tümü,
• Crohn hastalığı,
• Akdeniz ateşi,
• İnflamatuar bağırsak hastalığı,
• Kawasaki hastalığı,
• Sistemik lupus eritematozus,
• Romatoid artrit,
• Menenjit,
• İnme,
• Kalp krizi,
• Enfeksiyonlar

TIBBİ SORUMLULUK REDDİ

Nkgoo, çeşitli tıbbi konular üzerine pek çok yazı içermektedir. Ancak, bu yazıların hatasız olduğunun hiçbir şekilde garantisi yoktur.

Tıp ile ilgili bir bilgi hatasız bile olsa, sizin için ya da sizin rahatsızlığınızın belirtileri için uygulanabilir olmayabilir.

Nkgoo.com sitesinde hiç bir bilgi doktor tavsiyesi yerine geçmez.

Bu sebeple sitedeki tıbbi bilgilerin pratikte uygulanması halinde nkgoo.com sorumluluk kabul etmez ve herhangi bir yardımı taahhüt etmez.

En doğru bilgiyi doktorunuza danışarak alabilirsiniz. Lütfen Yasal Uyarı Sayfamızı Okuyun.