Güzel derler bir dilbere uğradım şiir türü nedir?

Güzel derler bir dilbere uğradım şiir türü nedir? Lirik şiir nedir? Özellikleri, ölçüleri, Lirik şiir örnekleri 

Güzel derler bir dilbere uğradım şiir türü nedir?

Güzel derler bir dilbere

Uğradım siyah zulfi mah yüzüne

Gül gibi boyu kısa amma

Kendi munasib uzar gider şıvgacık dal gibi.

Bu şiir lirik şiir türüdür. Çünkü şiirde yazar sevdiğini anlatmıştır.

Lirik şiirlerde  genellikle aşk, ayrılık, özlem, acı gibi duyguları içermektedir.

Lirik şiir nedir? Lirik şiir nedir kısaca

Duygu ve düşüncelerin coşkulu bir dille anlatan şiire lirik şiir denir.

Eski Yunan edebiyatında şairler şiirlerini Lyra (lir) denilen bir sazla söyledikleri için bu tür şiirlere lirik denilmiştir.

Lirik şiir, dünya edebiyatında en çok işlenen ve sevilen şiir türüdür. Lirik şiirler insan yüreğine seslenen, okunduğunda insanı duygulandıran, coşkulandıran şiirlerdir. 

Antik Yunan edebiyatında ozanlar şiirlerini lir denen telli bir sazla söyledikleri için, bu türlü şiirlere lirik denmiştir.

Türk edebiyatında da âşık, ya da saz şairi adı verilen halk ozanları şiirlerini hâlâ sazla söylemektedirler.

Lirik şiirde toplumsal mutluluk ya da felâketlerden duyulan sevinç ya da acı gibi ortak duygular; ya da aşk, ayrılık, özlem, ölüm acısı, gibi bireysel duygular anlatılır.

Lirik şiir dünya edebiyatında en çok işlenen ve sevilen şiir türüdür. Türk edebiyatımızda halk âşıklarının (veya halk şairlerinin) söylediği şiirlerin çoğu liriktir.

Türk edebiyatında lirik şiir

Lirik şiir, Türk edebiyatında da en çok kullanılan şiir türlerinden biri olmuştur.

Divan edebiyatında (Fuzuli, Nedim, vb.), Halk tasavvuf edebiyatında (Yunus Emre, vb.), din-dışı Halk edebiyatında (Karacaoğlan, vb.) ve yeni edebiyatta (Yahya Kemal, vb.) bu alanda büyük ozanlar yetişmiştir.

Bu türe örnek olarak; Fuzûli’nin “Su” kasidesi, Yahya Kemal Bey, Antik Yunan edebiyatında ozanlar şiirlerini lir denen telli bir sazla söyledikleri için, bu türlü şiirlere lirik denmiştir.

Türk edebiyatında da âşık, ya da saz şairi adı verilen halk ozanları şiirlerini hâlâ sazla söylemektedirler.

Lirik şiirde toplumsal mutluluk ya da felâketlerden duyulan sevinç ya da acı gibi ortak duygular; ya da aşk, ayrılık, özlem, ölüm acısı, gibi bireysel duygular anlatılır.

Lirik şiir dünya edebiyatında en çok işlenen ve sevilen şiir türüdür.

Türk edebiyatımızda halk âşıklarının (veya halk şairlerinin) söylediği şiirlerin çoğu liriktir.

Atlı’nın “Hayal Şehir” ve Mehmet Âkif Ersoy’un “Bülbül” isimli şiirleri verilebilir

Lirik, kendini ifade etmenin en yaygın şiir türüdür.

İnsan her zaman yoğun hissettiği duygularını ve duygularını dökmeyi sevmiştir ve bu nedenle söz, herhangi bir insanın edebiyat tarihinde yazılacak en eski şiir biçimleri arasındadır.

Yoğun bir duygu, sevgi, nefret, neşe, üzüntü, merak, hayranlık vb. Tarafından taşındığında., insan kendini her zaman şiirsel bir dilde ifade etmiştir ve bu, liriğin tüm halklar arasında erken ortaya çıkışını açıklar.

Lirik şiir özellikleri nelerdir?

1. Dilde sadelik ile karakterize kısa bir şiirdir.

2. Genellikle ilk birkaç satırda belirtilen tek bir duyguyla ilgilenir.

Sonra şair bize o özel duygunun önerdiği düşünceleri verir. Son ve son kısım bir özetin niteliğindedir veya şairin ulaştığı sonucu somutlaştırır.

Genel olarak bir liriğin gelişimi budur. Yoğun duygusal heyecan anlarında şair duygularına kapılabilir ve söz tamamen farklı satırlar boyunca gelişebilir.

3. Müzikaldir. Sözel müzik, çekiciliğinde ve çekiciliğinde önemli bir unsurdur. Şairler tarafından sözlerinin müziğini geliştirmek için çeşitli cihazlar kullanılır.

4. Bir lirik her zaman bir şairin ruh hallerinin ve duygularının bir ifadesidir. En iyi sözler duygusal tondadır, bir şair sadece duygularını ifade etmeyebilir, entelektüel olarak da analiz edebilir.

Bu, liriğe sert bir entelektüel ton verir. Böyle bir entelektüel duygu analizi, 17. yüzyılın başlarındaki metafizik sözlerin önemli bir özelliğidir.

Bu tür sözler de sıradan sözlerden daha ayrıntılıdır.

5. Yoğunluk ve dokunaklılık ile karakterizedir. En iyi sözler, yoğun hissedilen duyguların ifadeleridir.

Ateş gibi, şairin duygusunun yoğunluğu da temel olmayanları yakar, tüm dikkat yoğunlaşır ve temel duygu ve dokunaklılıktaki kazanç muazzamdır.

Doğrudan şairin kalbinden çıkar ve böylece doğrudan okuyucuların kalbine gider. En iyi lirik dokunaklı, acıklı ve yoğundur.

Lirik şiir ölçüleri

İambic

Birincisi kısa, ikincisi uzun iki heceli vezin türüdür.

Trochaic

Bir uzun ve bir kısa heceli ölçüdür.

Anapestic

İki kısa ve bir uzun heceden meydana gelen vezin türüdür.

Dactylic

Bir uzun iki kısa ölçülü Yunan ve Latin veznidir.

Lirik şiir örnekleri, Lirik şiir örnekleri uzun 

Seni düşündükçe

Ne zaman seni düşünsem
Bir ceylan su içmeye iner

Çayırları büyürken görürüm
Her akşam seninle

Yeşil bir zeytin tanesi
Bir parça mavi deniz

Alır beni
Seni düşündükçe

Gül dikiyorum elimin değdiği yere
Atlara su veriyorum

Daha bir seviyorum dağları

İlhan Berk

Kara dutum

Kara dutum, çatal karam,çingenem
Nar tanem, nur tanem, bir tanem,

Ağaç isem dalımsın salkım saçak
Petek isem balımsın oğulum

Günahımsın vebalimsin.
Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan

Yoluna bir can koyduğum,
Gökte ararken yerde bulduğum

Karadutum, çatal karam çingenem
Daha nem olacaktın bir tanem?

Bedri Rahmi Eyüboğlu

Nerdesin?

Geceleyin bir ses böler uykumu.
İçim ürpermeyle dolar, Nerdesin?

Arıyorum yıllar var ki ben onu,
Aşıkıyım beni çağıran bu sesin.

Gün olur sürüyüp beni derbeder,
Bu ses rüzgarlara karışır gider.

Gün olur peşimden yürür beraber,
Ansızın haykırır bana: Nerdesin?

Bütün sevgileri atıp içimden,
Varlığımı yalnız ona verdim ben,

Elverir ki bir gün bana derinden
Ta derinden bir gün bana “Gel” desin

Ahmet Kutsi Tecer

Endülüste raks

Zil, şal ve gül. Bu bahcede raksın bütün hızı…
Şevk akşamında endülüs üc defa kırmızı.

Aşkın sihirli şarkısı yüzlerce dildedir
İspanya neş’esi ile bu akşam bu zildedir.

Yelpaze çevrilir gibi birden dönüşleri,
İşveyle devriliş, örtünüşleri…

Her rengi istemez, gözümüz şimdi aldadır.
İspanya dalga dalga bu akşam bu şaldadır..

Alnında halka halka aşüfte kakülü
Gögsünde yosma gırnatanın en güzel gülü…

Raks ortasında bir durup oynar, yürür gibi;
Bir baş çevirmesiyle bakar öldürür gibi…

Gül tenli, kor dudaklı, kömür gözlü sürmeli,
Şeytan diyor ki, sarmalı yüz kere öpmeli.

Gözler kamaştıran şala, meftun eden güle
Her kalbi dolduran zile, her sineden “Ole!”

Yahya Kemal Beyatlı

Geçmiş Yaz

Rüya gibi bir yazdı. Yarattın hevesinle
Her anını, her rengini, her şi’rini hazdan

Hala doludur bahçeler en tatlı sesinle
Bir gün bir uzak hatıra istersen o yazdan

Körfez’deki dalgın suya bir bak, göreceksin
Geçmiş gecelerden biri durmakta derinde

Mehtab … iri güller… ve senin en güzel aksin
Velhasıl o rüya duruyor yerli yerinde

Yahya Kemal

Aşkın Aldı Benden Beni 

Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni

Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni

Ne varlığa sevinirim
Ne yokluğa yerinirim

Aşkın ile avunurum
Bana seni gerek seni

Yunus Emre

Çocukluğum

Çocukluğum, çocukluğum…
Uzakta kalan bahçeler,

O sabahlar, o geceler,
Gelmez günler çocukluğum

Çocukluğum, çocukluğum…
Bir çekmecede unutulmuş,

Senelerle rengi solmuş,
Bir tek resim çocukluğum.

Ziya Osman Saba

Serenad 

Yeşil pencerenden bir gül at bana,
Işıklarla dolsun kalbimin içi.

Geldim işte mevsim gibi kapına
Gözlerimde bulut, saçlarımda çiğ.

Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak
Ben aşkımla bahar getirdim sana;

Tozlu yollarından geçtiğim uzak
İklimden şarkılar getirdim sana.

Ahmet Muhip Dranas

Gurbet 

Dağda dolaşırken yakma kandili,
Fersiz gözlerimi dağlama gurbet!

Ne söylemez, akan suların dili,
Sessizlik içinde çağlama gurbet!

Titrek parmağınla tutup tığını.
Alnıma işleme kırışığını

Duvarda, emerek mum ışığını,
Bir veremli rengi bağlama gurbet

Gül büyütenlere mahsus hevesle,
Renk dertlerimi gözümde besle!

Yalnız, annem gibi, o ılık sesle,
İçimde dövünüp ağlama gurbet!..

Necip Fazıl Kısakürek

Lirik şiir kısa örnekler, Lirik şiir örnekleri kısa

Ben Sana Mecburum

Ben sana mecburum bilemezsin

Adını mıh gibi aklımda tutuyorum

Büyüdükçe büyüyor gözlerin

Ben sana mecburum bilemezsin

Attila İlhan 

Seni Düşünmek Güzel Şey

Seni düşünmek güzel şey, ümitli şey,

Dünyanın en güzel sesinden

En güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey…

Fakat artık ümit yetmiyor bana,

Ben artık şarkı dinlemek değil,

Şarkı söylemek istiyorum.

İbrahim Sadri 

Seni Seviyorum

Seni seviyorum dediğim zaman

ümit ediyorum dünyada kalmayacağız

demişsin ya İşte o zaman başlıyor

yalnızlık işte o zaman

dünya çirkinleşiyor ve

karşımızda yaşamın en yalın,

en güzel, en çaresiz yalanı duruyor.

Nazım Hikmet 

Ayrılık

Sessiz, tek başına yürüyorsun yollarda

Üşüyorsun, ıslanıyorsun, aç kalıyorsun

Kimse yok, ortalık tenha, çevre bomboş

Ama ayrılık seninle hep yanında.

Cahit Külebi