Bor ve toryum madenleriyle ilgili çalışmalar yapan kadın bilim insanı kimdir? Hayatı, Eğitim hayatı, Çalışmaları, sık sorulan sorular ve cevapları
Bor ve toryum madenleriyle ilgili çalışmalar yapan kadın bilim insanı kimdir?
Engin Arık’tır.
Engin Arık kimdir?
Engin Arık, Türk fizikçi ve araştırmacıdır.
Engin Arık hangi alanlarda çalışmalarıyla tanınmaktadır?
Özellikle toryum yakıt döngüsü, nükleer enerji ve parçacık fiziği alanlarında çalışmalarıyla tanınmaktadır.
Engin Arık ne üzerine araştırmalar yaptı?
Türkiye’deki toryum rezervlerinin nükleer enerji üretiminde kullanılabilirliği üzerine yaptığı araştırmalar yaptı.
Engin Arık biyografisi
Engin Arık (14 Ekim 1948 – 30 Kasım 2007), Türk parçacık fizikçisisi ve Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü’nün eski profesörüdür.
Toryum madeninin enerji sorununa temiz ve ekonomik bir çözüm olabileceği yolundaki görüşleri ile tanındı.
Engin Arık Hayatı ve Eğitimi
14 Ekim 1948’de İstanbul’da doğdu. Şimdiki adı Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi olan, Atatürk Kız Lisesi’ni 1965 yılında bitirdi.
Engin Arık 1969’da İstanbul Üniversitesi’nden matematik ve fizik diploması aldıktan sonra, aynı üniversitenin Kuramsal Fizik Kürsüsü’nde öğrenci asistanı olarak çalışmaya başladı.
Engin Arık, deneysel yüksek enerji fiziği alanında Pittsburgh Üniversitesi’nde 1971’de master (M.S.) 1976’da doktor (Ph.D.) unvanı aldı.
Doktora çalışmasının ana temasını değişik elementler üzerine hyperon demeti yollanarak gözlenen rezonansları oluşturuyordu.
1976-1979 doktora sonrası araştırmacı olarak Londra Üniversitesi ve Rutherford Laboratuvarları’nda hidrojen hedef üzerine yollanan pion demeti ile exotic delta oluşumlarını inceleyen deneylerde yer aldı.
1979’da Türkiye’ye dönerek Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü’ne girdi.
Deneysel yüksek enerji fiziği alanında yaptığı çalışmalarla 1981 yılında doçent oldu.
1983’te, Control Data Corporation’da iki yıl çalışmak üzere üniversiteyi bıraktı ve ardından Boğaziçi Üniversitesi’ne dönerek 1988’de profesör oldu.
Engin Arık, 1997 ve 2000 arasında Viyana’da Birleşmiş Milletler’in bir kuruluşu olan Comprehensive Test Ban Treaty Organization’da radionuclide görevlisi olarak çalıştı.
1990’dan sonra CERN’deki çalışmalara katıldı. ATLAS ve CAST deneylerine katılan Türk bilim insanlarına liderlik yaptı.
Arık deneysel yüksek enerji fiziği alanında yüzün üzerinde makale yayımlamış, yüzlerce atıf almıştır.
Aynı zamanda Türk Ulusal Hızlandırıcı Projesi’nin de yürütücülüğünü yapan Engin Arık, 30 Kasım 2007 tarihinde Isparta’daki uçak kazasında hayatını kaybetti. Edirnekapı Şehitliği’ne defnedildi.
2014 yılında yayınlanan Webometrics raporunda yer alan h-index’i sıralamasına göre, Türkiye’deki bilim insanları içerisinde halen ilk sırada yer almaktadır.
Engin Arık Toryum çalışmaları
Türkiye’de çok önemli rezervleri bulunan toryum mineralinin enerji sorununa temiz ve ekonomik bir çözüm olabileceği ve olması gerektiği yönündeki görüşleri ve çalışmalarıyla tanındı.
Bu doğrultuda, Türkiye’nin toryum ile elektrik enerjisi üretebilme olanağına kavuştuğunda trilyonlarca varil petrole eş değerde bir enerji kaynağının sahibi olacağını ileri sürdü.
Hızlandırıcı projesi ve Türkiye’nin CERN’e üyeliği konusundaki çalışmaları nedeniyle kendisine suikast düzenlendiği, uçağının MOSSAD veya başka bir istihbarat teşkilatı tarafından düşürülmüş olabileceği iddiaları ortaya atılmıştır.
Sık sorulan sorular ve cevapları
Engin Arık kimle evliydi?
Engin Arık, Boğaziçi Üniversitesi’nde kendisiyle aynı bölümde profesör olan Metin Arık ile evliydi.
Engin Arık çocuğu varmıydı?
Evet iki çocuğu vardı.
Prof Dr Engin Arık neden öldü?
30 Kasım 2007 tarihinde Isparta’daki uçak kazasında hayatını kaybetti. Edirnekapı Şehitliği’ne defnedildi
Engin Arık 1976 da ne yaptı?
Engin ARIK, 1969 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik-Matematik Bölümü’nden mezun olduktan sonra Pittsburgh Üniversitesi’nde yüksek lisans ve doktora yaptı.
Doktorasını 1976’da tamamladı. Londra Üniversitesi ve Rutherford laboratuvarlarında doktora sonrası araştırmalarda bulundu.
Isparta da düşen uçakta kimler vardı?
Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi’ndeki bir fizik konferansına katılmak üzere uçakta bulunan nükleer fizikçiler Engin Arık, Fatma Şenel Boydağ ve yanlarında bulunan 4 akademisyen kazada hayatını kaybedenler arasındaydı.
2016 da düşen uçakta kimler vardı?
Uçuş ekibi
Kaptan Pilot Serhat Özdemir, 2. Pilot Tahir Aksoy, Kabin Amiri Çağatay Şirin, Hostes Mana Topçu, Hostes Sinem Hatice Vurgun, Hostes Mümine Bulut, Teknisyen Alaattin Gürtürk.
Yolcular
Nuri Tığlı, Bahri Öndürücü, M.Rafi Taşkent, Muhsin Öndürücü, Şakir Özsoy, Ayşe Şentürk, Kasım Muhammet Saygılı, Perihan Kutlu, Sinem Kutlu, Aysun Fatime Balcı, Mustafa Zengi, Davut Demirkurt, Hayri Tokgöz, Tevfik Büyükçaylı, Mehmet Yiğitbaşı, Zeliha Yiğitbaşı, Özgen Berkol Doğan, Engin Abat, Engin Arık, Sibel Uysal, Mehmet Yılmaz, Necati Kartal, Saniye Kartal, Hakan Ulutaş, İskender Hikmet, Senel Fatma Boydağ, Fahrettin Oğurlu, Özcan Oğurlu, Hakan Yakup Pullu, Alp Tezcan, Oğuz Cafer Çiftçi, Yusuf Çiftçi, Nazire Kurnaz, Gözen Polat, Mustafa Fidan, Doğan Göktaş, Hazal Kaynak, İsa Çobankaya, Saniye Çobankaya, Yaşar Çobankaya, Burhan Tepebaşı, Ruşen Mustafa Hamza Hemreli, Ceren Ceylan, Fuat Güler, Mustafa Çalışkan, Kenan Büyük, Süleyman Hilal, Melike Ceylan, Sadettin Baysal, Özlem Karataş
Ispartada düşen uçak neden düştü?
Kaza raporunda uçuş ekibinin, yayımlanmış alçalma planlarındaki usulleri doğru uygulamadığı”, “karşılıklı çapraz kontrolü sağlayamadığı”, CFIT olarak adlandırılan tipik bir “Kontrollü Uçuşta Yere Çarpma” kazası olduğu belirtilmiştir.
1 ton toryum ne kadar petrol?
Yaklaşık olarak 1 Ton Toryum=1.000.000 Varil Petrol’ e eşdeğerdir.
Toryumun içinde ne var?
Toryumun içinde başlıca toryum elementi bulunur.
Kimyasal sembolü “Th” olan toryum, atom numarası 90 olan bir elementtir.
Doğada bulunan toryumun büyük çoğunluğu Th-232 izotopundan oluşur. Th-232, kararlı olmayan bir izotop olup doğal radyoaktiviteye sahiptir.
Ayrıca, toryumun içinde diğer elementler de bulunabilir.
Doğada toryum genellikle diğer elementlerle birlikte bulunur ve çeşitli mineral ve cevherlerin bileşenlerinden biridir.
Bu mineral ve cevherler arasında monazit, toryum oksit ve toryum fosfatı gibi bileşikler bulunur.
Dolayısıyla, toryumun içinde toryum elementi dışında farklı elementler ve bileşikler de bulunabilir.
1 ton toryum ne kadar enerji verir?
Toryumun enerji potansiyeli, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişir ve doğrudan bir “1 ton toryum ne kadar enerji verir?” şeklinde kesin bir cevap vermek zordur.
Ancak, toryumun nükleer enerji üretimindeki potansiyeli genellikle uranyuma kıyasla daha yüksek olarak kabul edilir.
Bunun dışında yaklaşık olarak belirtmek gerekirse 1 ton Toryum Yıllık 284936 kWh enerj sağlar. 1 ton kömür ise Yıllık 2500kWh enerji sağlar.
Bir ton toryum, uygun işleme ve reaktör teknolojisi kullanılarak, çok büyük miktarda enerji üretebilir.
Örneğin, bazı tahminlere göre, bir ton doğal toryumun, geleneksel nükleer reaktörlerde yüzlerce megawatt saatlik (MWh) elektrik enerjisi üretebilecek kadar enerji içerdiği öne sürülmektedir.
Ancak, toryumun tam potansiyelinden yararlanmak için gelişmiş toryum yakıtlı reaktörlerin tasarlanması ve kullanılması gerekmektedir.
Bu tür reaktörlerin geliştirilmesi devam etmektedir ve toryumun nükleer enerji üretimindeki rolü ve verimliliği daha iyi anlaşıldıkça, bir ton toryumun ne kadar enerji sağlayabileceği konusunda daha kesin bilgilere ulaşılması beklenmektedir.
Toryumun hammaddesi nedir?
Toryumun hammaddesi, doğada bulunan toryum cevherleridir.
Bu cevherler genellikle monazit, toryum oksit veya toryum fosfatı gibi mineral veya cevherlerde bulunur.
Türkiye’de toryum neden çıkarılmıyor?
Türkiye’de toryum çıkarılmamasının birkaç sebebi olabilir.
Bunlar arasında ekonomik faktörler, teknik zorluklar, çevresel etkiler ve politik kararlar bulunabilir.
Toryum en çok hangi ülkede var?
Dünyadaki en büyük toryum rezervlerine sahip ülkeler arasında Hindistan, Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya ve Türkiye gibi ülkeler bulunmaktadır.
Türkiye’de toryum rezervi hangi ilde?
Türkiye’deki toryum rezervleri genellikle Batı Anadolu ve Karadeniz bölgesinde bulunmaktadır.
İller ise, Manisa, Uşak, Yozgat, Aydın, Nevşehir ve Malatya’dır.
Toryum’u kim buldu?
Toryumun keşfi, İsveçli kimyager Jöns Jakob Berzelius tarafından 1828 yılında yapılmıştır.
Toryum madeni neden kullanılmıyor?
Toryumun nükleer enerji üretiminde kullanılmasının önündeki engeller arasında teknik zorluklar, maliyetler, güvenlik endişeleri ve mevcut nükleer enerji politikalarının etkisi yer almaktadır.
Toryum neden önemli?
Toryum, potansiyel olarak temiz ve güvenilir bir nükleer enerji kaynağı olarak görülmektedir.
Ayrıca, uranyum rezervlerinin sınırlı olması ve toryumun daha yaygın bulunması, gelecekte enerji güvenliği açısından önemli bir rol oynamasını sağlayabilir.
Türkiye’de toryum üretiliyor mu?
Toryum doğada saf halde bulunmadığı için çıkartılması ve işlenmesi diğer maddelere göre daha karmaşık ve maliyetlidir.
Bu nedenle, toryum doğada saf halde olmadığından diğer maddelerden ayrıştırma ve fizibilite açısından pahalı olduğundan henüz tam olarak üretilememektedir.
Toryum nükleer yakıt olarak nasıl kullanılıyor?
Toryum, nükleer reaktörlerde yakıt olarak kullanılabilecek bir elementtir. Özel reaktör tasarımları ve işleme teknolojileri gerektirir.
Toryum nedir ne işe yarar?
Toryum, nükleer enerji üretimi için potansiyel bir yakıt kaynağıdır.
Ayrıca, bazı endüstriyel uygulamalarda ve tıbbi cihazlarda kullanılabilir.
Türkiye’de uranyum nerede var?
Keşiflerin yapıldığı iller Manisa, Uşak, Yozgat, Aydın, Nevşehir ve Malatya’dır.
Bu keşiflere ek olarak Aydın-Söke’de 547,6 ton %0,002-0,8 tenörlü uranyum rezervi tespit edilmiştir.
Toryum yüzde kaçı Türkiye’de?
Dünya genelindeki 6,7 milyon tonluk toryum rezervinin yüzde 11’inin Türkiye’dedir. Ve dünyada ikinci sıradadır.
1 kg uranyum ne kadar enerji verir?
1 kg doğal uranyumun yaklaşık olarak ısı enerjisine dönüştürülmesiyle yaklaşık olarak 24 megawatt saatlik (MWh) elektrik enerjisi elde edilebilir.
Uranyum ne renk?
Saf uranyum metalik gri renkte olup, oksitlerinin farklı renklerde olabilir, örneğin uranyum dioksit (UO2) siyahtır ve uranyum trioksit (UO3) sarıdır.